Pełzanie niemowląt jest kolejną wyczekiwaną przez rodziców umiejętnością maluszka zaraz po obrotach. Czasem zdarza się i tak, że zamiast prezentowania pełzania dziecko zamienia się w rannego żołnierza i pełza asymetrycznie albo w fokę i pełza wykorzystując tylko rączki. Kiedy należy się martwić i czy pełzanie jest ważną i obowiązkową umiejętnością?
Pełzanie niemowląt o czym mowa?
Zerknij na zdjęcie niżej i wyobraź sobie, że dziecko się porusza. Pełzanie gotowe.
Pełzanie niemowląt jest umiejętnością przypadającą na około 7 miesiąc życia dziecka. Zanim zacznie pełzać w przód może zaprezentować pełzanie do tyłu. Nie jest to niczym nieprawidłowym. Może do tego dojść na skutek aktywnego pchania rączkami w podłoże. Wpływa to na dalszą stabilizację łopatek na ścianie klatki piersiowej i zbliżanie się kąta dolnego łopatki do kręgosłupa. Stabilizacja, którą w ten sposób rozwija dziecko pomoże mu w przyszłości opierać się tylko na jednej rączce, a drugą sięgać do zabawki bez wywracania się. Pełzanie do tyłu dziecko może zaprezentować stosunkowo wcześniej niż pełzanie w przód.
Kwestie techniczne – jak wygląda pełzanie niemowląt?
Podczas pełzania niemowląt ciało maluszka możemy podzielić na dwie strony: OBCIĄŻONĄ i ODCIĄŻONĄ. Na zdjęciu niżej zaznaczyłam, gdzie jaka strona się znajduje. Na pewno łatwiej będzie to sobie wyobrazić.
STRONA OBCIĄŻONA, czyli ta wyżej:
- wydłużenie i przyleganie ciała maluszka do podłoża, po którym się przemieszcza,
- rączka zgina się w stawie ramiennym,
- paszka zbliża się do podłoża,
- nóżka dziecka znajduje się w wyproście, pozycji pośredniej i przywiedzeniu,
- miednica w pozycji pośredniej.
STRONA ODCIĄŻONA, czyli ta niżej:
- rączka zgięta i przywiedziona horyzontalnie – pcha w podłoże,
- nóżka we wzorcu zgięcia, odwiedzenia i rotacji zewnętrznej (o ważności tego wzorca pisałam w TYM artykule)
- przyśrodkowa część kolana i paluch pchają w podłoże, by móc pełznąć
- miednica znajduje się nad podłożem.
Co dziecko musi rozwinąć, aby zacząć pełzać?
Na pewno wszystko to, co budowało do tego okresu, czyli:
- kontrolę głowy,
- kontrolę tułowia i obręczy barkowej,
- umiejętność skracania i wydłużania stron ciała,
- umiejętność pchania w podłoże,
- umiejętność rozdzielnej pracy stron ciała, czyli prawa strona robi coś innego niż lewa,
- pivoty, czyli obroty wokół osi pępka:
- pozycję ambifii:
Po co właściwie te całe pełzanie niemowląt?
No właśnie. Przecież dla nas dorosłych nie jest to pozycja i aktywność funkcjonalna. Do pracy czy na spotkanie z przyjaciółmi nie dotrzemy pełzając. Zatem po co? Dla doświadczeń, ale też:
- doskonalenia mobilnej kontroli obręczy barkowej,
- rozwijania i doskonalenia rozdzielnej pracy między łopatką a ścianą klatki piersiowej,
- doskonalenia ruchów rotacyjnych,
- rozwijania rozdzielnej pracy między obręczą barkową i biodrową,
- rozwijania i doskonalenia przenoszenia ciężaru ciała na stronę obciążoną,
- przygotowania palucha do fazy odbicia podczas chodu.
Foczenie?
O foczeniu niemowląt mówi się stosunkowo mało i mam wrażenie, że od razu uznaje się to za pewną nieprawidłowość. Owszem, gdy czas foczenia przedłuża się i nie jest zastępowany kolejnymi umiejętnościami – wsparłabym się konsultacją specjalisty.
Foczenie jest etapem przed pełzaniem mogącym albo i nie pojawić się w typowym rozwoju malucha. Polega to na tym, że dziecko przemieszcza się na brzuchu wykorzystując naprzemiennie rączki do podciągania się, a nogi dostosowują się do tego ruchu, ale nie są aktywne w tej naprzemienności. Raczej tułów i nóżki są biernie ciągnięte. Okres ten trwa około 2 tygodni i nie jest istotny w rozwoju.
Pełzanie asymetryczne, czyli wspomniany ranny żołnierz.
Może zdarzyło się, że widziałaś dziecko pełzające w asymetrycznym wzorcu. Maluch wtedy angażuje tylko jedną stronę ciała albo tylko jedną z kończyn dolnych podczas gdy rączki pracują naprzemiennie. Nie jest to wzorzec, którego byśmy oczekiwali dlatego też każda asymetria w aktywnościach powinna być skonsultowana ze specjalistą. Jeśli zauważysz, że ranny żołnierz nie wycofuje się i dziecko pełza z wykorzystaniem ciągle tego samego asymetrycznego wzorca zasięgnij porady fizjoterapeuty. Ważne jest, by znaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy i ją wyprowadzić. Niewyprowadzone asymetrie zawsze przekładają się na kolejne aktywności motoryczne.
Nie chcesz przegapić nowych artykułów na blogu? Kliknij TUTAJ i sprawdź szczegóły. Dzięki temu będziesz na bieżąco z każdą nową treścią na blogu.
____
M. Matyja, A.Gogola, Edukacja sensomotoryczna niemowląt. AWF. Katowice 2009
L. Sadowska, Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego. AWF Wrocław 2001
Jak widzisz wszędzie dziecko może. Może zaprezentować w tym albo w tym okresie, może zrobić tak albo tak. Możesz się spodziewać. Nie ma nic pewnego. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o typowym rozwoju niemowlęcia zachęcam Cię do pobrania mojego darmowego ebooka – ROZWIJAKa. Możesz zrobić to TUTAJ