Skoczek dla noworodka. Już sam tytuł mrozi krew w żyłach. Na pewno nie raz widziałaś niemowlę wiszące w powietrzu i odbijające się od ziemi. Może nie znasz tego z własnego doświadczenia, ale po sieci krąży masa takich krótkich filmów. Radości co nie miara. Brawo, super, jeszcze raz to najczęstsze słowa kierowane do dziecka. Tylko spójrzmy na to trochę w inny sposób. Czy niemowlęta samodzielnie skaczą? Jeśli nie to w jakim wieku dzieci zaczynają skakać? Czy używanie skoczka może negatywnie wpływać na rozwój dziecka?
Skoczek dla noworodka, a co to takiego?
Rozglądając się w googlowskiej grafice zauważyłam, że istnieją dwa rodzaje skoczków. Pierwsze z nich montuje się na szelkach we framudze drzwi lub do sufitu. Drugie przypominają chodziki, ale nimi nie są, bo nie posiadają kółek. Celem tych gadżetów jest torowanie skoków niemowlęcia i….oddech dla rodzica.
Producenci jednogłośnie wskazuję o możliwości korzystania z tego typu sprzętów przez dzieci samodzielnie utrzymujące głowę, a zakończeniu, gdy zacznie chodzić. Patrząc na typowy rozwój dziecka dobrej kontroli głowy spodziewamy się po skończonym 3 miesiącu życia. W tym okresie oprócz w/w kontroli głowy, umiejętności stabilnego leżenia na plecach czy na brzuchu nie możemy od dziecka oczekiwać zbyt wiele. Zatem czy dobrym pomysłem jest wsadzenie malucha w takiego typu sprzęt? Moim zdaniem nie. Dlaczego?
Jak wygląda pozycja dziecka w skoczku?
Pozycja dziecka zależy od tego jaki skoczek mamy i w jakim wieku zaproponujemy go maluchowi. W 3-6 miesiącu życia nogi dziecka są niemal przez cały czas zgięte. Dziecko nie potrafi jeszcze wyprostować nóg w stawach biodrowych i kolanowych. Do podskakiwania brakuje mu więc zapierania się nogami o podłoże. Toteż dziecko w tym wieku w skoczku może wyglądać jakby siedziało w powietrzu. Kiedy dziecko zwisa bezwiednie najczęściej przechyla się na jedną ze stron, co może sprzyjać powstawaniu wad postawy.
Po skończonym 6 miesiącu życia w typowym rozwoju dziecka dochodzi do całkowitego wyprostu stawów biodrowych. To przygotowanie do pozycji stojącej oraz do przyjmowania coraz większego ciężaru na stopy. Jeśli w tym wieku zaproponujemy maluchowi wojaże w skoczku może on wisieć zawieszony na kroczu z prostymi nogami zapierając się palcami stóp o podłoże. Z palców stóp może i zwykle tak jest odbijać się od podłoża. Może dojść również do obijania się z wierzchu palców i podkurczaniu ich. Miednica może ustawiać się w kierunku przodopochylenia, a dziecko korzystać z nieprawidłowego wzorca wyprostnego. Taki stan rzeczy będzie opóźniał proces zejścia na pięty, całkowite obciążania stóp i utrzymywania na nich ciężaru. Konsekwencją tego może być chodzenie dziecka na palcach. Wpływać to może na wzorzec i jakość chodu, chociażby będzie utrudniało przetaczanie stopy. Warto przypomnieć, że samodzielnie stanie to skończony 8 miesiąc życia +/- 6 tygodni. Ktoś może powiedzieć, że skoro już samo stoi to mogę go w ten skoczek dać. No nie do końca tak jest. Skoczek dla noworodka utrudnia rozwijanie równowagi. Aby to robić maluch potrzebuje czuć ciężar własnego ciała na cały stopach. Poza tym, aby trenować równowagę maluch musi móc swobodnie się przemieszczać. Skoczek krępuje ruchy dziecka i zabiera przestrzeń dla swobodnej aktywności i doświadczania. Warto też wspomnieć o amortyzacji wstrząsów podczas zabaw w skoczku. Kręgosłup dzięki krążkom międzykręgowym i krzywiznom kręgosłupa jest sprężysty. Dzięki temu pełni rolę amortyzatora wstrząsów i chroni układ nerwowy przed uszkodzeniem. Rozwój krzywizn kręgosłupa kończy się w momencie lokomocji dwunożnej (lordoza lędźwiowa). Uzupełniająca amortyzacja odbywa się w biodrach, stawach kolanowych i stopach. Patrząc na te małe informacje bez dwóch zdań wiadomo, że wiek w jakim proponuje się skoczki dla dzieciaków nie jest okresem, kiedy amortyzacja jest rozwinięta doskonale.
Kiedy dzieci zaczynają skakać?
Samodzielne skoki to nie są proste sprawy jakby się wydawało. Za chwilę przekonasz się jak duża jest rozbieżność miedzy tym co proponuje producent tego typu sprzętów a jak pokazują pewne tabele rozwojowe. No właśnie co mówią tabelki rozwojowe?
- Wiek od 22. do 28 miesiąca życia – podskakuje raz w miejscu nie upadając,
- Wiek od 23. do 30 miesiąca życia – skacze do przodu nie upadając,
- Wiek od 27. do 35 miesiąca życia skacze przez pas o szerokości 10cm nie dotykając go i nie upadając,
- Wiek od 33 do 43 miesiąca życia przeskakuje przez kartkę o szerokości 20cm nie upadając i nie dotykając jej,
- 2,5-3 lata – skacze obunóż w miejscu minimum 5x,
- 2,5 – 3 lata zeskakuje z podwyższenia o wysokości ok. 10cm,
- 3,5-4 lata – skacze obunóż do przodu, na boku i do tyłu minimum 5x,
- 4-4,5 lata skacze na jednej nosze w miejscu minimum 5x,
- 4,5-5l – skacze na jednej nodze do przodu, na boki i do tyłu minimum 5x,
- 5-6l – potrafi wskoczyć obunóż na podwyższenie, np. na stopień o wysokości ok 20cm,
- 6-7l – potrafi skakać na skakance naprzemiennie
Czy zatem skoczek dla noworodka jest dobrym pomysłem?
Niestety nie. Nie jest to sprzęt polecany przez specjalistów zajmujących się wspieraniem rozwoju dziecka. Skoczek dla noworodka niewątpliwie daje dużo radości dziecku, bo coś się dzieje. Coś innego. Wystarczy jeden ruch i jestem w powietrzu. To też na pewno rodzaj stymulacji przedsionkowej, która zawsze daje dzieciom ogromny fun. Dlaczego dzieci lubią stymulację przedsionkową przeczytasz TUTAJ Jeśli skoczek jest stojący to dziecko dookoła ma podstawiony niemalże pod nos zestaw interaktywnych zabawek. Tu kliknę to zagra. Nie będę się ruszał to przestanie grać. Jak skoczę to zacznie śpiewać. Natomiast obciążenia kręgosłupa, stawów, więzadeł z jakimi zmagają się dzieci podczas skoków są ogromne. W dodatku te małe ciałka nie są na to gotowe i maja prawo. Ta gotowość jeszcze przyjdzie. Zatem dajmy czas na samodzielne rozwinięcie i opanowanie umiejętności skoków maluchom. Z troski o ich rozwój.
____
Bibliografia:
- Zukunft-Huber Barbara – Gimnastyka dla niemowląt. Wrocław 2018,
- Hellbrugge T. Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Część I – II, Kraków 2016r,
- Wytyczne Krajowej Rady Fizjoterapeutów do zapisywania w dokumentacji medycznej badania i terapii pediatrycznej z dnia 17 maja 2019 r.
Nie chcesz przegapić nowych artykułów na blogu? Kliknij TUTAJ i sprawdź szczegóły. Dzięki temu będziesz na bieżąco z każdą nową treścią na blogu.